تاریخ گیاهخواری

 

تاریخ گیاهخواری
همه مدارک و شواهد موجود در طبیعت به میوه خوار بودن ساختمان انسان از بدو پیدایش او گواهی میدهد. و طی میلیونها سال نجومی که از دوران پیدایش جدّ او یعنی اولین موجود پستاندار میوه خوار میگذرد فقط دوران نسبتاً کوتاهی است که او از طبیعت و آفرینش خود سر پیچی کرده و از خوردن خوراکی که بدنش برای آن ساخته شده عدول و سر پیچی نموده و آن دوره مصادف با عصر یخبندان بوده است.
اگر بر اساس خلقت از نظر واقع بنگریم حیات راه دراز و طویلی را از تنگناهائیکه در مسیر او قرار داشته گذرانیده و اگر معتقد باشیم که یک منبع قدرت روحی بر جهان حکومت میکند اعتقاد بیشتری پیدا میکنیم بر این احتمال که آندسته از انسانهائیکه از موجودات دیگر تغذیه میکنند و آدمخوارها یک نتیجه تحلیلی و تدریجی و بازمانده سیر قهقرائی اند که از بکار افتادن اراده آزاد و تحولات شدید فیزیکی بوجود آمده اند. واززاویه دید جهان بر اساس خلقت و خالق باید گفت حیات انسان بجای رهروی از جاده های اصلی و طبیعی از تنگناهای بن بست و پیچیده ای عبور نموده که به این حال و روز افتاده و با وجودیکه از ابتدای خلقت عمل گیاهخواری در جهان وجود داشته کلمه و اصطلاح گیاهخواری از سال 1842 در انگلستان به قالب و قاموس فرهنگ ریخته شده است و اصل آن از کلمه لاتین(Vegetus) گرفته شده به معانی صحیح، سالم، قانع، تازه و شاداب. و استعمال این کلمه را عنوان بهتری شناختند تا کلمه گوشت نخورها، یا پرهیز از گوشتخواری. واز نظر فرهنگ مفاهیمی که برای این کلمه قائل شده اند عبارت است از کسانیکه از مصرف گوشت حیوانات، ماهیها و پرندگان پرهیز داشته باشند اعم از اینکه تخم مرغ و فرآورده های شیری را مصرف بکنند یا نکنند.
واصطلاحات(Leato Vogotarian) یا (Vegan) از نظرلغوی زائد است و معنی عمیقی را نمیرساند و حتی کلمه گیاهخواری هم از مفاهیم واقعی خود باز کسری دارد و این فکر را ایجاد میکند که فقط سبزیجات تنها قلم رژیم غذائیست، در صورتیکه نیست وغذاهای بسیار زیادی وجود دارند که غذای اصلی گیاهخواران را تشکیل میدهد مثل ریشه ها( هویج، شلغم، سیب زمینی) سبزیها، ساقه ها، میوه های بته ای و تخم آن. انواع توت ها، میوه های درختی تازه و خشک و مغزه های آن. دانه ها، حبوبات و غلات. فرآورده شیری،  تخم مرغ و دیگر پرندگان و عسل که تشکیل یک صورت نا محدودی را میدهد خیلی جالب توجه تر و متعددتر از غذاهای گوشتی. زیرا غذای گوشتی یک برنامه یکنواختی است از انواع محدودی از حیوانات اهلی و ماهیانی که در شرف فاسد شدن هستند وپرندگانیکه پرشان را کنده و محتویات درونی آنرا خارج ساخته و با رنگ و بزکی که به دور و بر آن میدهند آنرا وسیله ای برای عیش وعشرت و جشنها واعیاد قرار.  

 

تاریخ گیاهخواری از نظر کتب و آثار باقی مانده به گذشته های ابهام آمیزی بر میخورد. چندین تن از متفکرین و اصلاح طلبان تاریخ رژیم بدون گوشتی را بعنوان یک اصل مسلمی در زندگی توصیه کرده اند. مذاهبی که ریشه واساس و پایه سایر مذاهب قرار گرفته اند تقدس و اتحاد و یگانگی را با حیات گیاهخواری منطبق دانسته اند. طبق نوشته های کلمنت اسقف اسکندریه خوردن غذاهای گوشتی برای کاهنان مصر قدیم ممنوع بوده است. برهمنان که پایه مذاهب هندی را تشکیل داده اند عقیده شان بر این بود که کائنات یعنی خدا و انسان بایستی با کشتن هوسها و تمایلات بدن خود را تبرک سازند. و جینیسمها که شاخه ای از مذاهب هنود  می باشد و زرتشتیان که پیدایش آنها تاریخ معینی نداشته همان عقیده را داشته و برای حیات حیوانات ارزش و احترام فراوان قائل بوده اند. مذهب بودا که در قرن ششم قبل از میلاد بوجود آمد پایه و اساس آن برعدم اذیت و آزار کلیه موجودات زنده است. و چهار صد میلیون پیرو دارد که بسیاری از آنها گیاهجواران صادق و صافی هستند بخصوص کاهنان آن. بودیسم این فلسفه اخلاقی بی آزاری یکفرقه مذهبی تازه ای نیست، بلکه یک انقلاب و سرپیچی و عنادی است بر اعمال کهنه فاسد شده برهمائی که در روزگاران گذشته از سادگی اولیه خود انحراف یافته بود. مذهب بودا از برهما( یعنی خدا حاکم بر طبیعت و تنها منبع ملکوتی حیات) سر چشمه گرفته و به موقعیتی عملی تر و قابل پیروی تر ظهور یافته است.
در جهان غرب اولین گروه متمایز گیاهخواری را پیروان فیثاغورث بوجود آوردند که شکوه و جلال بی سابقه ای به یونان شش قرن قبل از میلاد بخشیدند.
هوارد ویلیام مطالعات و تتبعات استادانه ای روی ادبیات و نوشته های گیاهخواری نمود و نتیجه مطالعات خود را در کتابی بنام عرف تغذیه انسانی ارائه داد (که مدتها است بچاپ رسیده) و تجزیه و تحلیل علمی یک رژیم غذائی بدون گوشت را تا هشت قرن قبل از مسیح یعنی تا دوران اولین گروه "اورفیک" عقب برد. ( اورفیک از مجامعی است در تاریخ اساطر یونان که به گیاهخواری علاقمند بوده اند) او همچنین از اشعار هزیود  (Hesiodic) ارجهیت یک رژیم غذائی سالمتری را کشف کرد. در حاشیه ای از کتاب خود در مورد فیثاغورث مینویسد: "در میان اولین پیروان مکتب فیثاغورث میتوان تعدادی از متفکرین و پاکترین و نیک نفس ترین فلاسفه یونان قدیم و اخلاقیون و دانشمندان آن دوره را یافت که گیاهخوار بوده اند. بطور کلی میتوان متفکرین ارزنده ای مانند ارشمیدس که عالیقدرترین مخترع و نابغه علمی دنیای یونان قدیم و اپی کارموس که نمایشنامه نویس بزرگ کمدیهای آموزنده و تربیتی آن دوره بود نام برد.
امپدوکلس عقاید فیثاغورث را در پنج قرن قبل از میلاد ادامه داد. او بقدری در علم پزشکی تبحر داشت که در زمان حیاتش او را نیمه مقدس میدانستند. طرز معالجات او بدون دوا و واکسن بود. او عقایدش را در مورد غذا بطور وضوح شرح داده و هیچ جای شکی در موردی باقی نگذارده بطوریکه می گوید: "آیا نمیخواهید به این کشتار لعنتی خاتمه دهید. آیا نمی بینید که با بی توجهی تمام نسبت به روح خودتان خود را از بین میبرید؟ ! " 

 

مکتب افلاطون را هم میتوان ادامه فلسفه فیثاغورث دانست زیرا او هم در اصول تغذیه گیاهی اصرار زیادی میورزید.
امپراطور گیاهخوار هندوستان بنام اوساکا در سه قرن قبل از میلاد که او را مظهر مذهب بودا لقب داده اند. او سومین مجمع عمومی بودائیها را تشکیل داد که یکهزار پیرو در آن شرکت کرد. در آن مجمع قانون مقدس وضع واعلام و پیروی از آن واجب گردید. وبه همه اطراف و اکناف مملکت اعلام شد و امپراطور امریه صادر کرد و وسائل طبی را در سرتا سر امپراطوری خود برای آدمیان و حیوانات بر قرار نمود.
تا ظهور مسیحیت فرقه های بزرگ مذهبی مانند اسنها یکنوع زندگی ریاضتی داشتند که غذای گوشتی را منع میکرد. شخصیتهای عالیقدری مثل هرمس، تریسمجیستس، پلاتینس، پرفیری، سنسا، اوید، دیئوجنس، سقراط، افلاطون، پلوتارک و تعداد دیگری را میتوان به فهرست گیاهخواران اضافه نمود.
مسیحیت مسئله بغرنجی است از نظرگیاهخواری، زیرا عهد جدید مسیح را ماهیخوارو گوشتخوار ذکر کرده است و برای این مسئله فصل مخصوصی اختصاص داده ایم. ولی این مطلب قابل توجه است که اولین پیشبران جهان مسحیت مانند اوریژن، ترتولین، جان کریزستم و کلمنت اسقف اسکندریه همه گیاهخوار بوده اند.
در گذشته های نزدیک شخصیتهائی مانند میلتون، پوپ، شلی، روسو، ترئو، ولتر، گلزس، نیوتون و برناردشاو بچشم میخورند. (نگاه کنید به بخش شخصیتهای تاریخی) همه این شخصیتها نشان داده اند که تکامل فکر احتیاجی به غذای گوشتی ندارد. گیاهخواران ورزشکاران ازدوندگان مسابقات ماراتون یونان گرفته تا شناگران و وزنه برداران و کشتی گیران و دوندگان و دوچرخه سواران مدرن امروز عملأ نشان داده اند که میتوان بدون استفاده از محصولات کشتارگاه به اوج تندرستی رسید.
کمی پس از شناسائی کلمه گیاهخواری در سال 1842 اولین سازمان گیاهخواری بوجود آمد و تغذیه بدون گوشت را ترویج نمود، این سازمان در سال 1847 درمنچستر پایه گذاری شد و انجمن گیاهخواران نام گرفت.